Συντήρηση του ξυλόγλυπτου τέμπλου και των εικόνων της Ιεράς Μονής Βαϊδενίτσας

Η Ιερά Μονή Βαϊδενίτσας βρίσκεται ανάμεσα στα χωριά Σαϊδόνα και Εξωχώρι της Μεσσηνιακής Μάνης, υπάγεται στην ενορία Σαϊδόνας Μεσσηνίας και η ίδρυσή της ανάγεται πριν τον 18ο αιώνα. Το καθολικό της μονής ανήκει στον αρχιτεκτονικό τύπο του ελεύθερου σταυρού με τρούλο στην ένωση των κεραίων του. Στο εσωτερικό του ναού σώζεται ξυλόγλυπτο τέμπλο του 1865 των ντόπιων τεχνιτών Γεννηματέα.

Έπειτα από αυτοψία που πραγματοποιήσαμε στην Ιερά Μονή Βαϊδενίτσας, προκειμένου να διαγνώσουμε την κατάσταση διατήρησης του ξυλόγλυπτου τέμπλου και των εικόνων που το κοσμούν, διαπιστώσαμε ότι το τέμπλο βρισκόταν σε άμεσο κίνδυνο κατάρρευσης καθώς εντοπίστηκαν μετατοπίσεις τμημάτων σε έντονο βαθμό σε όλα τα τμήματά του, ρωγμές και απώλειες των ξύλινων τμημάτων σε διάφορα σημεία του τέμπλου. Για την αποφυγή κατάρρευσης είχαν χρησιμοποιηθεί κατά το παρελθόν πρόχειροι σιδερένιοι δοκοί και μεταλλικά σύρματα. Ωστόσο, η μέθοδος αυτή ήταν ανεπαρκής και ακατάλληλη στην αποτροπή των μετατοπίσεων και ταυτόχρονα η τοποθέτηση πρόχειρης σιδεριάς στην μπροστινή όψη του τέμπλου το υποβάθμιζε αισθητικά. Στην πίσω όψη του τέμπλου, φθαρμένα ξύλινα δοκάρια και απλά οξειδωμένα μεταλλικά σύρματα συγκρατούσαν πρόχειρα το άνω τμήμα του. Επιπλέον, στο τέμπλο διαπιστώθηκαν οπές από ξυλοφάγα έντομα, ρωγμές και απώλειες καθώς και φθορές στη ζωγραφική επιφάνεια όπως κρακλέ, απώλειες, επικαθήσεις και αλλοίωση των χρωματικών στρωμάτων λόγω της έντονης παρουσίας αιθάλης και της έντονης οξείδωσης του βερνικιού.

Για τη διάσωση και αποκατάσταση του τέμπλου πραγματοποιήσαμε εργασίες στερέωσης και ανάταξης του τέμπλου καθώς και εργασίες αισθητικής αποκατάστασης. Επιπλέον, πραγματοποιήσαμε εργασίες συντήρησης των εικόνων που το κοσμούν ώστε να αναδειχθεί αισθητικά το τέμπλο.

Σημαντικό εύρημα αποτελεί η αποκάλυψη σωζόμενου τοιχογραφημένου διακόσμου εκατέρωθεν στο βόρειο και νότιο τμήμα των τοίχων που εφάπτονται στο τέμπλο ο οποίος καλυπτόταν από τις Δεσποτικές εικόνες και αποτελεί παλαιότερο τμήμα τοιχογραφημένου τέμπλου στο ναό. Μετά τη συντήρηση και ανάδειξη του σωζόμενου τοιχογραφημένου διακόσμου που πλέον είναι ορατός αποφασίστηκε σε συνεργασία με την Εφορεία Αρχαιοτήτων Μεσσηνίας να τοποθετηθούν οι Δεσποτικές εικόνες εκατέρωθεν στο μέτωπο του τέμπλου με βάση την αρχική τους θέση.